Het was in april 2016 tijdens het OKT voor de mannen in Triëst. Nederland verrichtte een wonder door Spanje te verslaan en een serieuze kans te maken op plaatsing voor de Olympische Spelen van Rio. Op de ochtend van de allesbeslissende wedstrijd tegen Frankrijk knaagde ik in het allergoedkoopste hotel van de stad aan een stuk brood. Een kromgebogen oude heer tikte me op mijn schouder. Of ik hier ook voor het waterpolo was. Hoe krom hij ook stond, aan alles kon je zien dat deze meneer vroeger een hele grote was. Op z’n T-shirt stond ‘Team Russia’ geborduurd en z’n lichtblauwe trainingsbroek had een baan in de kleuren van de Russische vlag. “Jazeker meneer, u ook?”

Ik bleek het genoegen te hebben met Sobchenko Viacheslav. De kenners weten natuurlijk wie dat is. Viacheslav was de doelman van het sterkste Russische zevental uit de geschiedenis. Hij won olympisch goud in 1972 en 1980. Hij bleef daarna z’n hele leven verbonden aan het Russische waterpolo, eerst als bondscoach, later als teammanager. Op z’n slippers kroop hij bij mij aan tafel. Hij was verbitterd. Hij had onlangs gehoord dat hij niet meer nodig was. Nu reisde hij als supporter het Russische team achterna. Zijn leven was waterpolo. Dat kon hij niet zomaar loslaten.

We hadden mooie gesprekken. Hij was opmerkelijk goed op de hoogte van de staat van het Nederlandse waterpolo. Vol lof sprak hij over de groei die de Nederlandse mannen in zo’n korte tijd hadden doorgemaakt. Het Russische waterpolo was volgens hem letterlijk en figuurlijk failliet. In Athene (2004) was er nog brons gewonnen, maar sindsdien ontbraken de Russische mannen op de Olympische Spelen. Het gebrek aan investering in de jeugd brak hen nu op. Een paar oligarchen staken wel geld in het waterpolo, maar dat ging volledig naar een handvol grote clubs die enkel oog hadden voor de korte termijn. Badwater is na de ineenstorting van de Sovjet-Unie onbetaalbaar geworden en de faciliteiten staan op instorten. De complete basis is verdwenen. “Dat vind ik zo mooi aan Nederland. Jullie hebben in elk dorp een zwemclub waar mensen van hoog tot laag kunnen sporten.” Het had Viacheslav geïnspireerd om een ‘Amateur League’ op te richten. Inmiddels waren er acht ploegen in en rondom Moskou voor de mindere Russische waterpologoden. Ja, u leest het goed: ACHT(!) ploegen in een land dat ruim vierhonderd keer zo groot is als Nederland.

Ik verslikte me bijna in m’n sinaasappelsap. Tot in Rusland is de Nederlandse aanpak bekend. De aandacht voor de jeugd en breedte wordt er nu zelfs gekopieerd. Wow, zo kun je het ook bekijken. Lang leve de Hollandse school!     

Eric Spithoven

Foto boven: Het gouden Russische team uit 1972. Sobchenko Viacheslav staat tweede van links (bron: Waterpolo Legends).